Natuurzwembad ''t Zwarte Plasje'

(anno 1914)

Reeds op een kaart uit 1830 is Het Zwarte Plasje waarneembaar. Kort daarvoor was het gebied nog land. Toen de Kerkstraat moest worden opgehoogdwerd een deel van land uitgegraven waardoor een drassig bplasje ontstond: Het Zwarte Plasje. Dat water niet geschikt als zwemwater. In de loop van de jaren is de veenkoek bezonken, er ontstonden kleine wellen die het water langzaam zuiverden. Rond 1905 lieten J. Iburg en W.A.M. Korink een houten keet bij het water plaatsen: een kleedkamertje die het begin van de latere zewminrichting vormde. Er kon veilig gezwommen worden. In 1910 werd een badmeester aangesteld, de 72-jarige heer C. Kamps.

Natuurzwembad 't Zwarte Plasje aan de Oude Raadhuislaan 154 in Hillegersberg is het oudste natuurzwembad van de Randstad. De Sport Vereniging Hillegersberg (SVH) werd op 20 juli 1914 opgericht door een groep van ruim 50 Rotterdamse burgers.

Vanaf het begin was A. (Guus) Tordoir Bzn. (1880-1972) bij 't Zwarte Plasje betrokken. Tordoir schreef veel voor de NRC en werd betrokken bij 'de propaganda voor het Bad' en ook met de sportieve opleiding van de zwemmers. Tordoir was mogelijk degene die  de naam ''t Zwarte Plasje' introduceerde. Tordoir was zeer bevriend met de schilder Herman Bieling met wie hij samen zwom en schaatste. Bieling was ook een actief  bestuurder en waterpoloër bij de SVH. Bieling schreef en tekende in het cluborgaan van de SVH en ontwiep het logo van 't Zwarte Plasje en de SVH: een in cirkel staande otter die in zijn staart bijt. 

In 1915 kwam chef-badmeester Gerrit Bandel in dienst. In 1926 is de Waterpolovereniging SVH voortgekomen uit 't Zwarte Plasje. 

Het Zwarte Plasje is bijna 100 meter lang en bevat 10 miljoen liter natuurzuiver water. Er zijn duikplanken en er is een glijbaan. In een 50 cm diep kunnen kinderen spelen die nog geen diploma hebben. Rondom een ligweide staan bomen. Ook is er een mogelijkheid om drinken en eten te bestellen.

In 1921 koopt Henri Polak 't Zwarte Plasje en omliggende terreinen en verhuurt het aan SVH. Sinds 1941 werden er schoolzwemwedstrijden gehouden. In 1952 werd een kleuterbad aangelegd en een zonneweide.

Het bad en omliggende terreinen worden in 1954 door de SVH gekocht van Henri Polak. Het bad is open van half mei tot september. In verschillende jaren wordt het terrein 'aangepakt'. In 1956 komt, met subsidie van de gemeente, om het gehele bad een hoog hek en een nieuwe rattenschoeiing. Ook leden zetten zich vrijwillig in. Van de strenge winter 1955/6 maakt een groepje leden, onder leiding van J. Zelsmann gebruik om met eigen hulpmiddelen de vaste palen van het poloveld en van het ondiepste bad te verwijderen. In 1959 is er een grondruil met de gemeente: voor beide partijen voordelig.

In 1964 ontstaat schade door het doortrekken van de Adriaen van der Doeslaan. In dat jaar wordt het bad grondig gerestaureerd. Twee jaar later wordt het bad iets uitgebreid: een stukje grond in hoek Adriaen van der Doeslaan/ Argonautenweg wordt van de Gemeente Rotterdam gekocht. In 1969 wordt met subsidie van de gemeente de plas uitgebaggerd en komt er een water- rondpompinstallatie met een fontein. Bij het 60 jarig bestaan van de SVH in 1974 wordt door de leden een trimbaan aangeboden. In verschillende jaren worden onderdelen van het bad vervangen, zo worden in 1980 een nieuwe glijbaan en een hoge duiktoren aangeschaft en ook wordt in een gedeeltelijke vernieuwing van het meubilair voorzien. Naar aanleiding van het Nieuw Burgerlijk Wetboek wordt de zwemsportafdeling een autonome vereniging met als naam : 'Zwemsportvereniging S.V.H.'.

Een belangrijke gebeurtenis in 1992: in samenwerking met de SVH wordt de cantine en de portocabine/kleedzaal vervangen door een nieuw clubhuis. Oude vaste eilanden in het midden van het bad worden in 2003 vervangen door grote drijvende eilanden.

De wterkwaliteit van 't Zwarte Plasje is altijd goed, het is geen stilstaand water, maar het wordt op natuurlijke wijze altijd ververst. In 2013  werd 't Zwarte Plasje opgeschrikt door een plotseling en ogenschijnlijk vreemd probleem met de waterkwaliteit, namelijk een afkeuring van het zwemwater door de provincie in augustus. Na een contra-expertise welke de metingen van de provincie in het geheel niet ondersteunde is hierop een derde meting uitgevoerd door de provincie die een voor ons normaal lage concentratie liet zien. 

Bij het 100-jarig bestaan in 2014 schreef Chris Mast een boek over de geschiedenis van het bad.

1920 't Zwarte Plasje ets Bieling 25x16 Tordoir k

't Zwarte Plasje

ca. 1920 Ets Bieling, gesigneerd aan A. Tordoir 

  Bekijken  
1939 Penning erelidmaatschap Tordoir k

S.V.H.

1939 Penning ontworpen door Bieling, gemaakt voor A. Tordoir Bzn. voor zijn erelidmaatschap SVH

  Bekijken