Adrianus van der Plas
(1899- 1974)
Adriaan van der Plas werd op 31 januari 1899 in Rotterdam geboren. Van der Plas tekende zo lang hij zich kan herinneren, hij volgde vanaf zijn 14e 's avonds lessen aan de Academie van Beeldende Kunsten. Hij was leerling van Alexander van Maasdijk (1856-1931), een leraar die Van der Plas zeer hoog schatte. Overdag werkte als jongmaatje bij schilder-decorateurs als Groen en Jaap Gidding. In dezelfde tijd was ook Aart Glansdorp jongmaatje bij Gidding. In 1919 haalde hij zijn onderwijsacte M.O. en ging lesgeven. Dat was overigens niet zijn passie: liefst trok hij zich terug op zijn atelier.
Van der Plas schilderde zo'n 400 portretten, veelal in opdracht. Een bekend werk van Van der Plas is het schilderij van Koningin Juliana dat in de B&W-kamer op het stadhuis van Rotterdam hangt.
Van der Plas schilderde havengezichten en maakte beelden, plaquettes, gevelstenen en glas-in-loodramen. Ook hanteerde hij de vermuraille techniek. Van der Plas schilderde veel religieus werk. Het Rotterdamsch Nieuwsblad schreef in 1969: "Van der Plas heeft de stad 'gedecoreerd' zoals weinigen voor hem hebben gedaan.". Van der Plas overleed op 20 september 1974 in een verpleeghuis te Kerkrade.
Adrianus van der Plas in Hillegersberg
De voortgezette studie leverde Van der Plas hem de ene onderscheiding na de andere op. In 1922 haalde hij in een prijskamp een medaille voor het tekenen naar het naakt model en een jaar later kreeg hij de Koninklijke Subsidie voor jonge beeldende kunstenaars, die hij drie jaar behield, de maximum tijd. Hij werd daardoor in staat gesteld studiereizen te ondernemen naar België, Frankrijk, Duitsland, Italië en Oostenrijk. Een van die reizen maakte hij in gezelschap van Hendrik Chabot, zijn medeleerling van de Rotterdamse Academie. In 1925 exposeerde Van der Plas samen met Hendrik Chabot in de Rotterdamsche Kunstkring.
Adrianus van der Plas een veelzijdig kunstenaar, vanaf 1932 tot een paar jaar voor zijn overlijden in 1974 woonde en werkte hij op de Stadhouderslaan 32 in Hillegersberg, tegenover de Bergse Plas. Van der Plas en Chabot kenden elkaar goed en zijn veel met elkaar opgetrokken.
Hoewel Van der Plas opdrachten in heel het land uitvoerde zijn ook verschillende werken van hem in Hillegersberg, bijvoorbeeld in de voormalige Christus Koningkerk was werk van hem te zien (de Kruisafname en enkele portretten van priesters).
Met name om zijn portretten werd Van der Plas zeer gewaardeerd. Geduldige observatie leidde tot een weergave, die door de frappante gelijkenis in staat was opdrachtgevers in verrukking te brengen. Van der Plas heeft het altijd prettig gevonden iemand zo te portretteren, dat ook zijn handen op het doek staan: 'Handen zeggen veel; ze vullen het beeld van iemand aan'.
Van der Plas maakte een portret van Pater Hendrichs, maar het is niet gelukt een bestemming te vinden zoals men die er gaarne aan had toegedacht. De, in Hillegersberg actieve, architect Herman Kraaijvanger heeft er zijn best voor gedaan: "Pater Hendrichs", schreef hij na diens overlijden, "heeft ontelbare vrienden en vereerders. Bij zijn leven heeft men nimmer een serieuze poging gewaagd om hem dit portret aan te bieden. Hopelijk zullen nu velen instemmen met de wens dat dit portret spoedig de plaats zal krijgen, die het toekomt...". Ook Pater Hyacinth Hermans met zijn vele relaties heeft ervoor geijverd, maar het heeft niet geholpen. Het portret is eigendom van de familie Van der Plas gebleven.
Van der Plas had groot gezin. Zij hadden het niet gemakkelijk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het gezin Van der Plas werd zeer geholpen door o.a. de (ook katholieke) Hillegersbergse groenteboer Van de Heijden. Als dank schilderde Van der Plas zijn zoon Frans Jozef van der Heijden (1938-2016) en tekende dochter Margaret van der Heijden (geb. 1941).
Een van de zoons van Adriaan van der Plas was de beeldend kunstenaar Hans van der Plas (1925-1991). Een dochter van Hans van der Plas is Martine van der Plas. Zij is professioneel actief in Hillegersberg in n de kunstrestauratie: schoonmaken en restaureren van schilderijen en beschilderde objecten.
