Molen 'De Vier Winden'
(1776- heden)
De molen 'De Vier Winden' aan de Terbregse Rechter Rottekade 91 is in 1776 gebouwd op de plaats waar al eerder een molen stond. Deze molen was op 22 augustus 1775 tijdens de grote brand van Terbregge verloren gegaan. Naast de molen vielen maar liefst 19 huizen en 18 grote gevulde turfschuren aan de vlammen ten prooi.
De molen 'De Vier Winden' zou in 1925 bijna zijn gesloopt. De gemeente Hillegersberg voorkwam dit door de molen aan te kopen. De molen is nu eigendom van de gemeente Rotterdam; het is een rijksmonument.
'De Vier Winden' in de afgelopen eeuwen
De molen 'De Vier Winden' komt al op oude kaarten voor. Aanvanklijk als standerdmolen, later ook als stellingmolen. Het was een achtkantige houten molen. Een jaar na de brand van 1775 werd een nieuwe molen gebouwd, maar nu van steen. De molen heeft kleine toegangsdeuren op de begane grond. Grote deuren waren niet nodig, het graan werd per schip aangevoerd. Het malen van het graan ging veelal op bestelling ('loonmalen') waardoor er geen grote graanvoorraden waren.
Jacob Kortebrant tekende de molen met buitenplaats Rigaes-Rust. In de periode rond de brand was Arij Klumpkes (1720 - 1803) de molenaar van 'De Vier Winden'. In 1900 werd naast de molen een houten schuur gebouwd voor de opslag van veevoer. Sinds eind 20ste eeuw is de familie Van Driel Kluit molenaar, nu: Leen Arie van Driel Kluit.
In 1934 werd de korenmolen gerenoveerd, in 1939 werd hij buiten gebruik gesteld. In 1942 kwam de molen weer in bedrijf omdat in de oorlogstijd electriciteit schaars was. De molen bleef in gebruik tot 1964 en raakte daarna langzaam in verval. De molen kreeg in 1980 een opknapbeurt.
Er kwamen scheuren in de romp van de molen, 'De Vier Winden' verzakte in de veenbodem. In 2019 kreeg de molen een nieuwe fundering op 26 palen. Er werden ook nieuwe roeden gestoken (het monteren van de wieken aan de molenas) en daarna was de molen weer draaivaardig. In 2024 werd de kapconstructie hersteld en opnieuw van riet voorzien. De romp is aangepakt en heeft de oyude kleur weer terug: cementgrijs. Cementgrijs is in het verleden het langst zichtbaar geweest. Eerst bestond de molen alleen uit metselwerk. Daarna is een steeds groter deel gestuct met mortel. Zo werd de gehele molen uiteindelijk cementgrijs. Pas in de jaren tachtig is deze wit geschilderd. Er komt een kleuronderzoek om de molen steeds meer de originele kleurstelling uit de 18e eeuw te geven.
De Vier Winden is de enige molen die nog in bezit is van de gemeente Rotterdam. Tot 1964 heeft de ronde stellingmolen op windkracht gemalen, maar is anno 2024 in gebruik als opslag- en productieruimte voor de winkel onderin.
Zie ook: Molens in Hillegersberg.