Piet Oudolf: de 'revalidatietuin'
(2002-2005-heden)
In 2001 was Rotterdam 'Culturele Hoofdstad van Europa'. Ook in Hillegersberg is in dat kader bijdrage geleverd. Bij reumaverpleeghuis, nu: De State, ontwierp Piet Oudolf met Marnix Tavenier een revalidatietuin.
Piet Oudolf (Haarlem, 27 oktober 1944) is een internationaal bekende tuinarchitect. Hij woont en werkt sinds 1982 in Hummelo. Met name in Zweden, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten geniet hij bekendheid. Oudolf ontwierp o.a. de Gardens of Remembrance in New York. Deze tuinen herinneren aan de mensen die omkwamen tijdens de aanslagen op 11 september 2001.
Bij het rheumaverpleeghuis
Op de hoek van de Molenlaan en Van Beethovensingel, bij het voormalige reumaverpleeghuis staat op een gedenksteen, met de tekst ‘2001Rotterdam Culturele hoofdstad van Europa. Ontwerp Piet Oudolf’. In eerste indruk staat die steen daar verlaten in het plantsoen. De steen maakt echter deel uit van een grote border aan de Beethovenlaan, langs de heg.
Een vriendin van mij had een relatie met een fonds dat beschikte over een flink legaat.
Ik heb haar verwezen naar het RRR.
Directeur Wim van Deventer kwam met het idee van de ‘obstakeltuin.’
De objecten in de tuin bieden verschillende mogelijkheden om te oefenen.
Zowel lopen met krukken als rijden met rolstoelen worden geoefend.
Er zijn verschillende ‘bodems’: grint, klinkers, asfalt etc.
Er zijn hellingen, bochten, tramrails, stoepranden, trappetjes met grote en met kleine treden.
Het meeste is nog intact aanwezig.
Maar ik weet niet of het nog systematisch wordt gebruikt bij de revalidatie.
Ik weet niet of de naam van Piet Oudolf ook aan dit project is verbonden.
Een ander aspect is de grote tuin in de bocht van de Molenlaan. Er was nabij deze plek naar aanleiding van Rotterdam Culturele Hoofdstad 2001 iets bijzonders te zien. Tussen 2002 en 2005 legden Paul Casteleijn Hoveniers in fasen een tuin aan voor het reumaverpleeghuis, ontworpen door Piet Oudolf en Marnix Tavenier. Er waren perken met seizoensonafhankleijke blauwe en grijze grassen en andere planten en 'vanzelf' terugkerende bloemen, die hoogte en kleur varieerden. Geen 'standaardplanten', niet uitbundig, wel natuurlijk en ontspannen ogend, met aangelegde paden en een uitnodigende sfeer die de mensen die moesten revalideren, aanzetten tot activiteit in de buitenlucht.
Op een andere hoek van het gebouw dan waar de gedenksteen staat werd een 'revalidatietuin' aangelegd. Een revalidatietuin roept als begrip geen vrolijk en gezellig beeld op, laat staan een aangename plek. Dat moet anders zo dacht de toenmalige directeur van het reumaverpleeghuis, Wim van Deventer. De directie van het reumaverpleeghuis zag revalidatie als een terugkeer naar het publieke leven, naar zichtbaarheid in de omgeving en het aangaan van ontmoetingen, in plaats van een teruggetrokken bestaan. Daarom werden revalidatieobjecten ontworpen en zorgvuldig geïntegreerd als tuinattributen in een weelderige omgeving. De objecten in de tuin bieden verschillende mogelijkheden om te oefenen. Zowel het lopen met krukken als het rijden met rolstoelen kan worden geoefend. Er zijn verschillende ‘bodems’ zoals grint, klinkers en asfalt. Er zijn hellingen, bochten, tramrails, stoepranden, trappetjes met grote en met kleine treden.
De objecten staan er nog steeds. De tuin wordt zo goed als mogelijk bijgehouden. Nog steeds is 'de handtekening' van Oudolf rond het verpleeghuis zichtbaar. Bewust werden er geen hekken geplaatst rondom de tuin, waardoor buurtbewoners en bezoekers van het park door de tuin kunnen wandelden.
Het beeld 'De hand' van een Tsjechische kunstenaar werd circa 2000 in aanwezigheid van de buurtbewoners geplaatst bij het gebouw waar nu de parkeerplaats is; anno 2023 staat dit beeld in de revalidatietuin.
