Christus Koningkerk aan het Statenplein 1

De kerk is gebouwd tussen de Kleiweg en de Bergse Achterplas, waar eerder wat tuinderijen rondom een veenput waren gevestigd. Aan de plas lag een houtzagerij, maar die brandde af. Op de plek waar voorheen een touwslagerij lag was een smid gevestigd. Alles verdween, de veenput werd gedempt en rondom de Christus Koningkerk ontstond het Statenkwartier.

De historie van de Christus Koningkerk gaat terug naar 1927. In dat jaar gaf de bisschop van Haarlem aan pastoor E.J. Helmer de opdracht om in de toenmalige gemeente Hillegersberg een nieuwe parochie te stichten. Pastoor Helmer ging voortvarend te werk en in de periode 1928-1930 verrees de grote driebeukige kerk met bijbehorende pastorie en klooster naar een ontwerp van architect H.P.J. de Vries. Later werden ook nog enkele scholen gerealiseerd. De kerk werd op 11 december 1930 gewijd.

Voor het Kleiwegkwartier was de kerk een icoon. Druk was het in de kerk: de elfhonderd zitplaatsen zaten met de drie missen op zondag vol, zo vol dat de mensen achterin moesten staan. Katholieke wijkbewoners gingen er niet alleen naar de kerk, maar zaten in het 'complex' ook op de lagere school: de Tarcisius voor jongens en de Theresia voor meisjes, gescheiden door de gymzaal. De jongens en meisjes mochten niet langs elkaars school lopen, van gezamenlijk spelen op het speelterrein was al helemaal geen sprake.

Bij de inrichting van de kerk waren onder meer het Utrechtse atelier Brom en de kunstenaars Nico Witteman en Adrianus van der Plas betrokken. De school en de gymzaal waren in de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers gevorderd voor onderkomen van soldaten.

Op 4 november 1991 sloeg de bliksem in de kerktoren, die daarna dreigde in te storten. De spits werd gesloopt en niet meer herbouwd. De kerk werd op 1 januari 2003  gesloten. In 2010 werd het gehele complex definitief op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst. De slotviering in de Christus Koningkerk vond op 23 april 2016 plaats. Hierbij ging bisschop monseigneur Van den Hende voor in de eucharistie. 

In "De Statenkoning" zijn 24 huurappartementen gebouwd. De buitenkant van de Christus Koningkerk is zo veel mogelijk intact gebleven. Ook aan de binnenkant is het kerkkarakter behouden: aan de achterzijde is het koor nog te herkennen en aan de voorzijde zijn het altaar en het doopvont blijven staan. Ook de toren is gebleven, hierin zijn de afvalcontainers geplaatst.

De grootte van de appartementen varieert van 66 tot 99 m2. Ieder appartement heeft een eigen parkeerplaats in een parkeerkelder onder de kerk. De appartementen staan 'los' van de kerk op een eigen fundering en zijn opgebouwd met stalen kolommen en betonvloeren. De appartementen liggen zo wat hoger in de kerk. Hierdoor is er in alle huizen een lichtinval.

De appartementen op de eerste verdieping zijn toegankelijk via een 'zwevende' stalen trap en beschikken over een balkon dat te bereiken is door een deur in de spitsboogvensters. In de huizen op de hogere verdiepingen zitten ramen die je kan openzetten waardoor de zon zo de huiskamer binnenkomt. 

Zie overigens: Van Christus Koningkerk naar Statenkoning.