Landelijk gebied
1910 circa Villa Buitenlust in het landelijk gebied waar later het Berglustkwartier zou worden gebouwd
De ontwikkeling van het Berglustkwartier
(1922-1933)
Gedurende de jaren '20 en '30 werd het Berglustkwartier ontwikkeld en grotendeels bebouwd. In 1921 werd het weidegebied direct ten westen van de oude dorpskern - het gebied dat eerder als tuinstadswijk was gedacht – als bouwgrond geveild.
De Maatschappij tot Exploitatie van onroerend goed “Vooruitstrevend” van de bouwondernemer en zakenman Jan Hendriks Sr. (1876-1953) werd eigenaar van de grond. "Vooruitstrevend" verwierf ook de gronden direct ten noorden van de Bergse Achterplas en maakte voor geheel het gebied een stratenplan.
foto: 1925 Jan van Ghestellaan in aanbouw (gezien vanuit de Berglustlaan)
Een niet direct gewilde woonwijk
Voorgeschiedenis: Huize Berglust
In 1688 kocht Jacob Casteleyn land en huizen, zijn zoon breidde het uit tot de buitenplaats Bergzicht. Tot ca 1800 verfraaiden volgende eigenaren het huis en de tuinen, de naam van het buiten wijzigde in Berglust. In 1840 richtte Hans Molenaar Bose Berglust in als herberg en stalhouderij. Tussen 1849 en 1861 was Berglust in handen van de timmerman Pieter Bravenboer en de schoolmeester Willem van den Hoonaard. In 1861 erfde Ariaantje Bravenboer-Ketting het restant van "Berglust", wat toen eigenlijk niet veel meer is dan weiland en een vijver. Over de sloot lag nog een houten brug met het opschrift "Berglust".
Vanaf 1922: Woonwijk Berglustkwartier
Vanaf de Straatweg bouwde met name Jan Hendriks vanaf 1922 langs de Berglustlaan en de Bergluststraat. Voor het ontwerp van 'zijn' woningen werden verschillende architecten gevraagd, onder anderen architecten J.C. Henri van Ingen, L. van de Nadort en M.C.A. Meischke. Het resulteerde in een compacte woonbuurt met aantrekkelijke, ‘onder architectuur gebouwde’ woningen. Op een tekening van mei 1923 van de architect Henri van Ingen van een gedeelte van het uitbreidingsplan staat de Berglustlaan halverwege de Berglustlaan ter hoogte van de huidige nummers 84-88 een Rooms-katholieke kerk ingetekend. Dit zijn woonhuizen geworden, waar overigens nummer 84 geruime tijd de woning was van protestantse predikanten verbonden aan de Hillegondakerk: vanaf 1931 H.W. Bloemhoff en vanaf 1939 H.A.C. Snethlage. De Rooms-katholieke kerk kwam aan de Burgemeester Le Fèvre de Montignylaan: de Liduinakerk.
De gemeenteraad stelde in 1927 het stratenplan voor het Berglustkwartier vast. Geheel in lijn met de eerdere uitgangspunten van het uitbreidingsplan ging het oorspronkelijke stratenplan uit van open bebouwing in het zuidelijke gedeelte (nabij de Bergse Achterplas) en halfopen bebouwing in het noordelijke gedeelte. Het stratenplan volgde het patroon van de kavelsloten en de structuur van de middeleeuwse polder. Het stratenplan eindigde bij de abrupte overgang naar de achttiende-eeuwse polder die enkele meters dieper ligt. Enkele poldersloten bleven als waterloop behouden, zoals de Hoyledesingel. Andere sloten werden gedempt voor de aanleg van straten.
Pramen met bouwmaterialen werden gelost aan de laad- en loswal aan de Rotte ter hoogte van De Koot. De huizen werden gebouwd, maar vele bleven echter leeg. Rotterdammers vonden Hillegersberg 'te ver weg'. Een bijzonder verhaal is dat een huis aan de Jan van Ghestellaan (nummer 33) eind jaren '20 werd verloot. Een loterij "ten bate van de stichting Stille armen" met 30.000 loten à f. 2,50 kende dit huis als hoofdprijs. Naar verluidt werd het huis gewonnen door een verkoopster die bij de Bijenkorf werkte. Zij ging er niet zelf wonen, maar verhuurde het. De economische crisis in de jaren '30 veroorzaakte veel blijvende leegstand. Toch werd er doorgebouwd. In 1933 was de wijk grotendeels 'af'. Na het bombardement op Rotterdam op 14 mei 1940 kwamen er veel 'vluchtelingen' uit de stad. Zij vestigden zich hier tijdelijk, maar vonden al snel de woonomgeving zo aantrekkelijk dat zij hier bleven wonen.
De C.N.A. Looslaan 12-78 werd tussen 1940 en 1949 opgeleverd. In de jaren '50 en '60 kwam de woningbouw aan de Aleyda van Raephorstlaan en een deel van de Ghisebrecht Bokellaan tot stand. Overigens werd rond de eeuwwisseling nog bebouwing toegevoegd zoals het appartementencomplex De Raephorst (1990) en Máximaal (waarin o.a. de Mattheusschool is gevestigd) aan de Aleyda van Raephorstlaan 243.
